หนังสือ "เที่ยวเมืองพระร่วง" พระราชนิพนธ์ของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมาร (ต่อมาคือ รัชกาลที่ 6) แสดงว่าทรงทราบชื่อวัดมาจากผู้ชำนาญเส้นทาง เชื่อว่าเป็นชื่อที่ชาวบ้านเรียกกันมาแต่เดิม อย่างไรก็ตามมีการค้นพบชื่อ วัดเชตุพน ในจารึกหลายหลัก เช่น จารึกวัดสรศักดิ์ จารึกที่ศาลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ณ วัดอินทาราม ฝั่งธนบุรี กรุงเทพมหานคร และจารึกบนแท่งหินชนวนปลายแหลม จำหลักรูปพระพุทธรูปและตัวอักษร ซึ่งพบที่วัดนี้ มีเนื้อความโดยสรุปว่า พุทธศักราช 2057 เจ้าธรรมรังสีภิกษุ ผู้บวชได้ 22 พรรษาได้สร้างพระพุทธรูปอันงดงาม ประดิษฐานไว้ให้คนกราบไหว้ ระบุความตอนท้ายว่า "หินนี้ท่านเอาแต่เขาพระขพงหลวงมาแล" ตรงกับที่พบแหล่งสกัดหินชนวนที่ภูเขาหลังเมืองสุโขทัย ที่อาจเป็น "เขาพระขพงหลวง" ในจารึกก็ได้ จารึกเหล่านี้ทำให้ทราบว่ามีวัดเชตุพนอยู่ในเมืองนี้ และมีความสำคัญอย่างยิ่งด้วย

สิ่งที่ทำให้วัดเชตุพนยิ่งใหญ่และควรจะไปชมให้ได้ คือภูมิปัญญาในการใช้หินชนวน ซึ่งเป็นหินแปรชนิดหนึ่ง มีคุณสมบัติคือมีสีสวยงาม เนื้อมันเงา แกร่งในระดับหนึ่งแต่สามารถจำหลักลวดลายได้ คนในสมัยสุโขทัยนิยมตัดมาใช้ประโยชน์ เช่น ทำแผ่นจารึก ทำแผ่นส้วม ทำกระเบื้องปูพื้น แต่ไม่มีที่ใดที่นำหินชนวนขนาดใหญ่มาใช้ตกแต่งมากมายเท่าวัดเชตุพนแห่งนี้ ซึ่งใช้หินชนวนมาปูพื้น ทำระเบียง และซุ้มประตู โดยเลียนแบบเครื่องไม้ด้วยกรรมวิธีสอดสลักอย่างสวยงาม

ข้อมูลติดต่อ

ชื่อผู้ติดต่อ :

อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย

ที่อยู่ :

อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ต.เมืองเก่า อ.เมืองสุโขทัย จ.สุโขทัย 64210

เบอร์โทรศัพท์ :

055-697-527

พิกัด :

16.99787, 99.70707

Facebook :

อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย

ข้อมูลทั่วไป

วันทำการ :

ทุกวัน

เวลาทำการ :

แนะนำให้เยี่ยมชมก่อนเวลา 16.00 น. (ไม่ค่อยมีการสัญจรไปมา หลังเวลานี้)

สถานที่ตั้ง :

อยู่นอกกำแพงเมืองอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยทางทิศใต้ ประมาณ 2.8 กิโลเมตร

การเดินทาง :

รถจักรยาน รถจักรยานยนต์ รถยนต์ส่วนตัว รถไฟฟ้าเช่าขับเอง

ชมทัศนียภาพ

พักผ่อน

เรียนรู้ประวัติศาสตร์

หาประสบการณ์

เติมเต็มจิตวิญญาณ

โบราณสถาน

เดินเท้า

ปั่นจักรยาน

สามล้อเครื่อง

รถราง

Information Center

ที่จอดรถ

จุดถ่ายภาพ

ตำนานพระร่วง

ป้ายแผนที่

กษัตริย์เสด็จ

กิจกรรมแบบเดี่ยว

กิจกรรมแบบกลุ่ม

เพื่อความรู้์

กิจกรรมกลางแจ้ง

จุดสังเกต

วัดเชตุพน ตั้งอยู่นอกกำแพงเมืองสุโขทัยทางทิศใต้ ตั้งอยู่ตรงข้ามกับวัดเจดีย์ สี่ห้อง

ที่ตั้ง

ตั้งอยู่นอกอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย อยู่นอกกำแพงเมืองสุโขทัยทางทิศใต้ ตั้งอยู่ตรงข้ามกับวัดเจดีย์สี่ห้อง

แผนที่

สิ่งที่ต้องห้ามพลาด

พระพุทธรูปสี่อิริยาบท นั่ง นอน ยืน เดิน

กำแพงแก้ว

สถาปัตยกรรมหลักของวัดคือ มณฑปประดิษฐานพระพุทธรูปสี่อิริยาบถ คือนั่ง นอน ยืน และเดิน ด้านละ 1 องค์ ทั้ง 4 ทิศ ซึ่งปัจจุบันหลังคาและผนังมณฑปไม่เหลืออยู่แล้ว พระพุทธรูปยืนด้านทิศตะวันตก ซึ่งหักพังเหลือเพียงส่วนพระองค์ สามารถสังเกตแกนไม้ที่สดไว้ในพระกร เพื่อทำให้ยื่นพระกรออกมาด้านหน้าได้อย่างชัดเจน ด้านหน้ามณฑปมีวิหารซึ่งเหลือเพียงฐานและเสา

มณฑปประดิษฐานพระพุทธรูป ก่อด้วยอิฐ ทรงย่อมุมยี่สิบ ค่อนข้างสมบูรณ์ซึ่งเหลือเพียงไม่กี่แห่งในสุโขทัย ซุ้ม กรอบประตู และเพดานทำด้วยหินชนวน ที่เพดานยังมีร่องรอยว่าเคยเขียนภาพจิตรกรรมไว้แต่ลบเลือนจนดูไม่ออกแล้ว พระพุทธรูปที่ประดิษฐานในมณฑปก็ปรักพัง ซุ้มกรอบทางด้านหลังมณฑปมีจิตรกรรมเขียนสีรูปดอกพุดตานในช่องกระจกหลงเหลืออยู่เล็กน้อย ถือเป็นจิตรกรรมหนึ่งในสามแห่งสุดท้ายที่เหลืออยู่ในเมืองโบราณสุโขทัย

โพธิฆระ หมายถึงที่สำหรับปลูกต้นโพธิ์ อยู่ด้านหลังถัดจากมณฑปประดิษฐานพระพุทธรูป เหลือเพียงส่วนฐานก่อด้วยหินชนวน

สถาปัตยกรรมหินชนวน ทั้งซุ้มประตู พื้น ระเบียง สะพาน ซึ่งมีขนาดใหญ่และแสดงถึงภูมิปัญญาในการก่อสร้างของคนในสมัยสุโขทัย

ข้อแนะนำ

อากาศค่อนข้างร้อน ควรพกร่ม หรือ หมวก และน้ำดื่ม ระหว่างการเยี่ยมชม

แสงแดดจ้า ควรทาโลชั่นกันแดด เพื่อป้องกันผิวไหม้

หากเดินทางเยี่ยมชมในเวลาค่ำ ควรทายากันยุง เนื่องจากบริเวณวัดมีสระน้ำขนาดใหญ่ที่มียุงชุกชุม

วัดเชตุพน ถือเป็นวัดที่สำคัญแห่งหนึ่งของเมืองสุโขทัย นักท่องเที่ยวควรจะศึกษาข้อมูลมาเบื้องต้นเพื่อให้เข้าใจและสามารถซึมซับประวัติศาสตร์ได้อย่างถ่องแท้

ข้อควรระวัง

หากเดินทางโดยลำพัง ให้ระมัดระวังความปลอดภัย

อย่าปีนป่าย โบราณสถาน

วัดนี้อยู่นอกเขตเมือง เปลี่ยว และมีป่าไม้ รวมถึงพื้นที่เกษตรกรรมของชาวบ้านโดยรอบ ไม่แนะนำให้เดินทางมาเองคนเดียว ไม่ว่าเวลาใดก็ตาม

โปรดระวังสัตว์มีพิษ เช่น งู ตะขาบ หรือ ผึ้ง เป็นต้น

ไม่แนะนำให้เดินทางมาเองคนเดียว ในเวลากลางคืน