โบราณสถานที่โดดเด่น เป็นที่รู้จักอย่างมากหลายของนักท่องเที่ยวหลายสัญชาติ ที่มาเยือนเมืองเก่าสุโขทัย ต้องมาชมพระพุทธรูปพระองค์ใหญ่ "พระอจนะ" อย่างไม่ขาดสาย ด้วยมนต์เสน่ห์แห่งศิลปะ และสถาปัตยกรรมเก่าแก่ที่มีอายุยาวนานหลายศตวรรษ วัดศรีชุม เป็นไฮไลท์อีก 1 วัดที่ต้องห้ามพลาดของเมืองมรดกโลก

วัดศรีชุม เป็นโบราณสถานในเขตอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ นอกกำแพงเมือง เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัยองค์ใหญ่ซึ่งมีนามว่า "พระอจนะ" หรือ "พระพูดได้" ซึ่งมีความเป็นมาว่า เมื่อครั้งสมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงยกกองทัพไปปราบกฎที่เมืองสวรรคโลก ได้มีการมาชุมนุมที่วัดศรีชุมก่อน การรบในครั้งนี้เป็นการรบระหว่างคนไทยเราด้วยกัน ทำให้เหล่าทหารไม่มีกำลังใจในการรบ สมเด็จพระนเรศวรมหาราชจึงได้มีการวางแผนสร้างขวัญและกำลังใจให้กับทหารเหล่านั้น โดยการให้ทหารนายหนึ่งปีนบันไดขึ้นไปทางด้านหลังขององค์พระพุทธรูปและพูดให้กำลังใจแก่เหล่าทหาร และด้วยเหตุนี้ที่ทำให้เกิดตำนาน "พระพูดได้" นั่นเอง อีกทั้งวัดศรีชุมแห่งนี้ยังได้มีการจัดพิธีถือน้ำพิพัฒน์สัตยาอีกด้วย

ส่วนลักษณะทางสถาปัตยกรรมของวิหารแห่งนี้ สร้างเป็นรูปสี่เหลี่ยมลักษณะคล้ายมณฑป ไม่มีหลังคา เหลือเพียงผนังทั้งสี่ด้าน ผนังแต่ละด้าน ก่ออิฐถือปูนอย่างแน่นหนา ตรงประตูทางเข้าจะมีช่องประตูเล็กๆ ตรงทางขวามือ ภายในช่องกำแพงตามฝาผนังมีภาพเขียนเก่าแก่แต่เลอะเลือนเกือบหมด อายุเกือบ 700 ปี นอกจากนี้แล้วบนเพดานช่องบันไดยังมีแผ่นหินชนวนขนาดใหญ่ แกะสลักลวดลายเรื่อง ชาดกต่างๆ มีจำนวนทั้งหมด 50 ภาพ จุดนี้เองที่ถือได้ว่า เป็นงานจิตรกรรมไทยที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย แต่ปัจจุบันไม่สามารถเปิดให้เข้าชมได้ เพราะตัววัดมีความเก่าและเสื่อมสภาพตามเวลา จึงกลัวเกิดอันตราย แต่พิพิธภัณฑสถานรามคำแหงได้จำลองสถานที่เหมือนข้างในกำแพงของโบสถ์

วัดศรีชุมนั้น สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยพ่อขุนรามคำแหง โดยปรากฏอยู่ในศิลาจารึกสุโขทัยหลักที่ 1 ว่า "เบื้องตีนนอนเมืองสุโขทัยนี้...มีพระอจนะ มีปราสาท" พระประธานในมณฑปจึงมีชื่อว่า "พระอจนะ"

ความน่าสนใจอีกอย่างของวัดศรีชุมคือ เป็นสถานที่พบศิลาจารึกหลักที่สอง พูดถึงความเป็นมาของราชวงศ์พระร่วง และราชวงศ์ผาเมืองและการตั้งเมืองสุโขทัย ซึ่งเป็นหลักฐานสำคัญที่ยืนยันความเป็นของแท้ดั้งเดิมของจารึกหลักที่หนึ่ง เพราะมีหลายคนสงสัยว่า จารึกหลักหนึ่งเป็นของปลอมหรือไม่

ด้วยมนต์เสน่ห์แห่งศิลปะ และสถาปัตยกรรมเก่าแก่ พร้อมด้วยองค์ "พระอจนะ" ที่เป็นเอกลักษณ์สำคัญของวัดศรีชุม การได้มาเยี่ยมชม ทำให้เราได้รู้เรื่องราวของประวัติศาสตร์ เพราะนอกจากจะได้เห็นสถานที่จริงแล้ว ยังได้สัมผัสบรรยากาศในสถานที่นั้นๆ ด้วย

วัดแห่งนี้แบ่งออกเป็นสองส่วนใหญ่ๆคือ โบราณสถาน ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของวัด อยู่ในความควบคุมดูแลของกรมศิลปากร เป็นที่ตั้งของมณฑปประดิษฐานพระอจนะ ส่วนทางทิศใต้ของวัด มีคูโบราณคั่นกลางเป็นที่ตั้งของวัดศรีชุม ซึ่งพระราชประสิทธิคุณ (ทิม ยสทินฺโน) อดีตเจ้าอาวาสวัดราชธานี และอดีตเจ้าคณะจังหวัดสุโขทัย บูรณะวัดแห่งนี้ขึ้นใหม่บนพื้นที่ที่สันนิษฐานว่าเป็นส่วนสังฆาวาสของวัดศรีชุมในสมัยโบราณ ยังปรากฏซากของอาคารที่สันนิษฐานว่าเป็นอุโบสถอยู่ ปัจจุบันวัดศรีชุมได้บูรณะปฏิสังขรณือุโบสถหลังดังกล่าวตามโครงสร้างของอาคารโบราณสถาน ทำให้สามารถเข้าใจสภาพอาคารศิลปะกรรมสุโขทัยได้มากขึ้น ไม่ควรพลาดชม

ทุกคืนวันเพ็ญ ตลอดทั้งปี วัดศรีชุมจะจัดให้มีกิจกรรมสวดมนต์คืนเพ็ญ ที่ลานด้านหน้ามณฑปพระอจนะ สามารถเข้าร่วมได้ตั้งแต่เวลาประมาณ ๑๙.๐๐ – ๒๑.๐๐ น. โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใดใดทั้งสิ้น

ข้อมูลติดต่อ

ชื่อผู้ติดต่อ :

อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย

ที่อยู่ :

อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ต.เมืองเก่า อ.เมืองสุโขทัย จ.สุโขทัย 64210

เบอร์โทรศัพท์ :

055-647-527

พิกัด :

17.02689, 99.69314

Facebook :

อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย

ข้อมูลทั่วไป

วันทำการ :

ทุกวัน

เวลาทำการ :

แนะนำให้เยี่ยมชมก่อนเวลา 16.00 น. (ห่างจากบ้านชุมชน ไม่ค่อยมีการสัญจรไปมา)

สถานที่ตั้ง :

อยู่ในเขตอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยรอบนอก ประมาณ 1.3 กิโลเมตร

การเดินทาง :

รถจักรยาน รถจักรยานยนต์สามล้อ รถยนต์ส่วนบุคคล

ค่าบัตรเข้าชม :

คนไทย 20 บาท/คนต่างชาติ 100 บาท/คน

ชมทัศนียภาพ

พักผ่อน

เรียนรู้ประวัติศาสตร์

หาประสบการณ์

เติมเต็มจิตวิญญาณ

วัด

โบราณสถาน

เทศกาล, ประเพณี, อีเว้นท์

สถานที่สักการะ

เดินเท้า

ปั่นจักรยาน

มอเตอร์ไซค์

รถยนต์

สามล้อเครื่อง

ที่จอดรถ

จุดถ่ายภาพ

ตำนานพระร่วง

กษัตริย์เสด็จ

กิจกรรมแบบเดี่ยว

กิจกรรมแบบกลุ่ม

เพื่อความรู้, ประสบการณ์

กิจกรรมกลางแจ้ง

จัดประจำปี

จัดเฉพาะกิจ

การแสดง, ดนตรี

จุดถ่ายภาพ

จุดสังเกต

วัดศรีชุม ตั้งอยู่ภายนอกอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ใกล้กับวัดพระพายหลวง

ที่ตั้ง

ตั้งอยู่ภายนอกอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย

แผนที่

สิ่งที่ต้องห้ามพลาด

องค์พระประธาน หรือ พระอจนะ

ข้อแนะนำ

อากาศค่อนข้างร้อน ควรพกร่ม หรือ หมวก และน้ำดื่ม ระหว่างการเยี่ยมชม

แสงแดดจ้า ควรทาโลชั่นกันแดด เพื่อป้องกันผิวไหม้

วัดศรีชุม ถือเป็นวัดที่สำคัญแห่งหนึ่งของเมืองสุโขทัย นักท่องเที่ยวควรจะศึกษาข้อมูลมาเบื้องต้นเพื่อให้เข้าใจและสามารถซึมซับประวัติศาสตร์ได้อย่างถ่องแท้

ข้อควรระวัง

หากเดินทางโดยลำพัง ให้ระมัดระวังความปลอดภัย

อย่าปีนป่าย โบราณสถาน

โปรดปฏิบัติตามคำเตือนอย่างรัดกุม

ระวังเรื่องการแต่งกายที่ไม่เหมาะสม